Rudo-de-la-fino
Ruta montana
Rutaceae
Àutri noum : Bono-rudo, Rulo, Ruèlo.
Nom en français : Rue des montagnes.
Descripcioun :Aquelo rudo-de-la-fino, o bono-rudo, porto pas trop bèn soun noum scientifi que vèn pas dins li mountagno. S'atrobo dins li tepiero seco e li roucaio de plano e de colo. Se destrìo de la rudo Ruta angustifolia, mai coumuno, emé soun port. Fai de ramo de flour proun tipico. I'a pas peréu de petalo franjado.
Usanço :Coume si cousino Ruta graveolens e Ruta chalepensis qu'èron cultivado à passa tèms, la rudo-de-la-fino a d'ùnis usanço interessanto. Pèr sougna li plago e li mau de gengivo, contro li verme e pèr faire veni li règlo (de pas prendre encò di femo empregnado).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Ruta
Famiho : Rutaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ruta montana (L.) L., 1756
Ourtigo-jauno
Lamium galeobdolon
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Lamier jaune, Ortie jaune.
Descripcioun :L'ourtigo-jauno dóu gènre Lamium, pamens coumuno en Éuroupo e en Franço, èi tras que raro au nostro, meme en mountagno. Trachis dins li blachiero umido e li fendasclo de lapié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour jauno raiado de roujo. La subsp. presentado eici, ié dison montanum.
Usanço :La planto èi manjadisso cruso o cuecho, pamens soun óudour èi desagradivo (F. Couplan, op.cit. p. 360).
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lamium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à juliet
Liò : Blachiero
- Prado à rousèu
- Lapié
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Lamium galeobdolon (L.) L., 1759